Gmina Lipnica jest gminą wiejską z centralnie położoną wsią Lipnica, w której jest siedziba Urzędu Gminy. Powierzchnia gminy wynosi 30.970 ha, zamieszkuje ją 5135 osób (2004 r.) Morfologia gminy jest urozmaicona i zróżnicowana, a szczególnymi akcentami tej rzeźby są doliny rzeczne, rynny polodowcowe, piaski i żwiry moren czołowych. ` Główną osią hydrograficzną gminy jest rzeka Prądzona, inne rzeki, to: Kłonecznica i Osusznica.
Na Terenie gminy znajduje się 26 jezior o powierzchni ponad 5 ha, w tym 5 jezior o powierzchni ponad 100 ha, oraz 4 jeziora w krainie 7 jezior wspólnie połączonych o łącznej powierzchni 376 ha.
Warunki Naturalne składają się na walory turystyczne, a urozmaicona konfiguracja terenu i wyjątkowa malowniczość krajobrazu zachęcają do wędrówek pieszych i rowerowych. Liczne jeziora o wysokiej klasie czystości wód umożliwiają uprawianie sportów wodnych i wędkarstwa, a duża ilość lasów o zróżnicowanym drzewostanie stwarza dobre warunki dla rekreacji oraz łowiectwa. Panująca powszechnie cisza i spokój oraz czyste powietrze zapewniają doskonały wypoczynek zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Do największych atrakcji turystycznych gminy Lipnica zalicza się:
Zabytkowy kościół w Borzyszkowach, którego architektoniczna budowla z drewna jest wyjątkowa dla tego regionu;
Zabytkowy kościół w Brzeźnie Szlacheckim;
Piękne tereny turystyczne i rekreacyjne ze ścieżką rowerową nad jeziorem Gwiazda Duża;
Karczma Kuźnia w Brzeźnie Szlacheckim;
Młyn i tartak napędzany wodą w Hamer Młynie;
Piękne tereny wypoczynkowo-turystyczne w Borowym Młynie i Gliśnie Wielkim;
Okolice Zapcenia, Lubonia, Mielna i Karpna - tereny grzybobrania;
Na terenie gminy organizowane jest kilka imprez kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych o znaczeniu regionalnym i lokalnym, m. in.:
Kaszubi pod Wiedniem;
Spływy kajakowe rzeką Kłonecznica;
Święto Ludowe;
Dożynki gminne;
Wycieczki przyrodnicze o charakterze krajoznawczym organizowane dla turystów indywidualnych jak również grup, głównie szkolnych;
W gminie rozwija się baza noclegowa tworzona przez rolników, którzy widzą szanse swojego rozwoju w agroturystyce. Ich atutem jest położenie - z dala od zgiełku, hałasu i wielkomiejskiego życia - z możliwością wypożyczenia sprzętu pływającego, kąpieliskiem, z plażą, wypoczynkiem połączonym z grzybobraniem i wędkowaniem.
BAZA NOCLEGOWA /2004 r./ | ||
rodzaje obiektów | liczka obiektów | ilość miejsc noclegowych |
pola namiotowe | 3 | 150 |
kwatery agroturystyczne | 11 | 73 |
szkolne schroniska mlodzieżowe | 3 | ok. 80 sezonowo |
BAZA GASTRONOMICZNA /2004 r./ | ||
rodzaje obiektów | liczka obiektów | ilość miejsc |
restauracje | 2 | 100 |
kawiarnie | 5 | 180 |
bary | 6 | 160 |
Położenie gminy względem źródeł ruchu turystycznego i głównych tras turystycznych odznacza się dostępnością komunikacyjną. Przez teren gminy przechodzi ważny szlak łączący Bytów i Chojnice /przejeżdża kilkanaście autobusów dziennie - godziny kursowania są dobrze rozplanowane w czasie/. Oprócz drogi wojewódzkiej istnieje również dobrze rozwinięta sieć dróg powiatowych i lokalnych łączących ważniejsze miejscowości.
Na walory turystyczne gminy Lipnica składają się nie tylko elementy środowiska naturalnego i infrastruktura, ale również materialne dobra kultury i bogata historia związana z obroną polskiej tradycji przez ludność kaszubską. Na uwagę zasługuje fakt udziału szlachty kaszubskiej z okolic Brzeźna Szlacheckiego w bitwie pod Wiedniem z wojskami króla Jana III Sobieskiego. Innym ważnym faktem historycznym godnym uwagi jest walka o polską granicę i przyłączenie do Polski, gdy Ojczyzna odradzała się z półtorawiecznej niewoli. To właśnie w okolicach Borowego Młyna, nad jeziorem Gwiazda Duża, Kaszubi w 1920 roku przesunęli granicę na zachód.
Należy wspomnieć, iż na obszarze gminy znaleziono dowody na istnienie pierwotnej kultury wschodnioeuropejskiej z czasów wczesnej epoki żelaza. Stanowisko takie znajduje się w odległości ok. 1 km od Brzeźna Szlacheckiego, w miejscu tym odkryto charakterystyczną dla kultury wschodnioeuropejskiej ceramikę grobową oraz typowe narzędzia żelaza.
Ciekawe i godne zobaczenia miejscowości malowniczo usytuowane wśród jezior i wzgórz morenowych:
LIPNICA - wieś gminna (874 mieszkańców; stacja paliw, ośrodek zdrowia, apteka, policja, straż pożarna, biblioteka i in.) o kształcie widlicy; stara słowiańska osada, wzmiankowana w XIV wieku; stanowi dobry punkt wyjścia wycieczek pieszych i rowerowych.
BORZYSZKOWY - wieś położona wśród wniesień morenowych dochodzących do 190 m n.p.m. (268 mieszkańców); ma kształt owalnicy, lokowana na prawie niemieckim w 1354 roku, należała do wsi szlacheckich leżących na pograniczu; charakteryzuje się bogatymi, polskimi i kaszubskimi tradycjami; godnym zobaczenia w Borzyszkowach jest drewniany, zrębowy kościół zbudowany przez miejscowych cieśli w latach 1721-1722; na pobliskim cmentarzu, przy kościele spoczywają prochy Józefa Gierszewskiego - komendanta Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Pomorski", w latach 1942-1943.
BRZEŹNO SZLACHECKIE - wieś szlachecka, o kształcie owalnicy, położona wśród jezior, lasów i wniesień morenowych - do 200 m n.p.m.; wieś letniskowa (545 mieszkańców);
GLIŚNO WIELKIE - wieś o kształcie ulicówki licząca 173 mieszkańców; lokowana w 1366 roku jako własność rycerska; w budynku po szkole podstawo